W czym może pomóc hipnoterapia

Psychoterapia drogą zmiany

Człowiek cierpiący i nie potrafiący sam uporać się ze swoimi problemami szuka skutecznej pomocy dla rozwiązania zaistniałej sytuacji. Kiedy znane i ogólnie dostępne metody leczenia (farmakologiczne, biologiczne i inne) zawodzą lub okazują się nieskuteczne, korzystną alternatywą może być psychoterapia. 

Określenie tego, co dla psychoterapii istotne można znaleźć w historycznej definicji autorstwa Pierr`a Janeta, jednego z prekursorów psychoterapii w Europie, mówiącej, że: „Psychoterapia jest nazwą wszystkich metod leczenia, które działają zarówno na ciało, jak i psyche za pomocą środków działających via psyche”.

Psychoterapeuta w swojej pracy ma do dyspozycji bogaty wachlarz środków i metod powszechnie określanych jako „psychologiczne”.

Metodą uniwersalną, chociaż niewątpliwie kontrowersyjną, jest hipnoza. 

W czym może pomóc hipnoterapia

Wiadomo, że nie istnieje panaceum na wszystkie bolączki i problemy jakie dosięgają nas w codziennym życiu, dlatego, spośród bogatego wachlarza metod - w postępowaniu diagnostyczno terapeutycznym - każda przynosząca korzystny rezultat dla zdrowia jest dobra.

Hipnodiagnoza i hipnoterapia, opiera się na wykorzystaniu w specyficzny sposób reakcji człowieka zahipnotyzowanego, reakcji niemożliwych lub trudnych do uzyskania w inny sposób. Psychoterapia wykorzystująca hipnozę (hipnoterapia) polega na takim posługiwaniu się znanymi zjawiskami hipnotycznymi, aby stały się one jak najbardziej pomocne w odzyskiwaniu zdrowia. Hipnoterapia jest bowiem psychoterapią prowadzoną z wykorzystaniem szczególnych właściwości stanu psychicznego człowieka, powstałego wskutek hipnozy. Terapeuci stosujący hipnozę stają się nie tylko skuteczniejsi w leczeniu i pomaganiu swoim pacjentom/klientom, ale także dzięki temu, że metoda hipnozy jest przyjemna dla pacjenta, zachęca go to do częstszego korzystania z usług hipnoterapeuty, a poprzez fakt, że hipnoza otwiera fascynujące możliwości, przyciąga również osoby twórcze i pragnące rozwijać się zawodowo. Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne, jedna z najbardziej renomowanych organizacji tego typu na świecie potwierdza, że hipnoza jest stosowana w leczeniu bólu, depresji, lęku, stresu, zaburzeń nawyków oraz problemach medycznych i dentystycznych. Hipnoza nie jest cudownym środkiem na wszystkie bolączki, ale umiejętnie stosowana potrafi np. zastąpić środki przeciwbólowe a nawet pozwala przeprowadzić operacje bez znieczulenia.  „Hipnoza jest stosowana najczęściej do bezpośredniego, sugestywnego oddziaływania na dolegliwości pacjenta. (…) może ona znaleźć w pewnym stopniu zastosowanie również przy innych metodach psychoterapeutycznych (…) na przykład odreagowujących (hipnotyczna psychokatharsis), treningowych (hipnotyczna desensybilizacja), psychoanalitycznych (hipnoanaliza), w niektórych formach psychoterapii interpersonalno - korektywnej (hipnodrama), a także przy racjonalnych metodach psych agogicznych (użycie formułek, mających na celu przekształcenie osobowości pacjenta) (Kratochvil, 1980, s.197-198). Ponadto, techniki hipnotyczne są niezwykle przydatne i chętnie stosowane w terapii uzależnień, leczeniu zaburzeń nerwicowych, likwidacji lęków, w kryminalistyce, w reahabilitacji, w ginekologii (np. przy porodach). Wiadomo także, że może być stosowana w psychoterapii jako skuteczne narzędzie wspomagające poczucie własnej wartości lub wspierające w celu uwolnienia zablokowanych potencjałów (np. artystycznego); hipnoza pozwala także uniknąć uzależnień emocjonalnych, pomaga rozwiązać wewnętrzne konflikty czy pobudzić samodzielność.

Podsumowanie, wnioski

Hipnoza z pewnością jest kontrowersyjną metodą w psychoterapii, jednak jak twierdzi Edward Frischholz, psycholog kliniczny z Chicago, który napisał ponad 50 artykułów na temat hipnozy klinicznej i eksperymentalnej:  "Hipnoza jest jak nóż chirurga. W odpowiednich rękach może ratować życie, ale w złych może zaszkodzić". Hipnoza jest bezpieczną metodą terapii pod warunkiem, że jest prowadzona przez wykwalifikowaną i zachowującą się etycznie osobę.  Dr Herbert Spiegel, znany specjalista od hipnozy, powiedział kiedyś: "Ludzie myślą, że w hipnozie pozbawieni są kontroli. Ale w rzeczywistości ona daje im kontrolę”.  Niezależnie od podejścia, ważne jest, aby znaleźć bardzo doświadczonego praktyka, który pod żadnym pozorem, co szczególnie podkreśla M. D. Yapko, nie przekracza własnych kompetencji.  Byłoby również wskazane, aby pacjent czy klient, któremu proponuje się hipnozę lub sam z niej pragnie skorzystać, wcześniej dokładnie rozpoznał kompetencje, dorobek, środowisko zawodowe i osobę hipnotyzera, aby ustrzec się lub przynajmniej zminimalizować możliwość wystąpienia nieetycznych manipulacji swoją osobą. Wskazane jest również, aby podobny wywiad dotyczący pacjenta (lub uczestnika eksperymentu, oczywiście uwzględniający stan jego zdrowia fizycznego i psychicznego) przeprowadził także hipnotyzer czy hipnoterapeuta. Być może takie podejście przyczyni się to do zmniejszenia dotychczasowych kontrowersji jakie wiążą się z metodą hipnozy - nie tylko w psychoterapii - oraz większego docenienia fenomenu samego zjawiska oraz jego licznych i jak dotychczas, niemających sobie równych atutów.

Małgorzata Podniesińska