Indukcja służy do wprowadzenia osoby w stan hipnozy, a więc ma jej pomóc w przejściu - od stanu koncentracji na otoczeniu - do stanu zawężenia uwagi na niej samej i jej odczuciach. Najczęściej wymaga kilku minut, w czasie których hipnotyzujący prosi osobę hipnotyzowaną o skupianie się na kolejnych sugerowanych wrażeniach lub o przywoływanie kolejnych wyobrażeń. Nie długo potem, osoba hipnotyzowana doświadcza charakterystycznego dla stanu hipnozy odprężenia i jest gotowa do dalszej pracy. Wstępnym warunkiem stosowania indukcji jest zgoda osoby hipnotyzowanej na pracę z osobą hipnotyzującą, zaufanie do niej oraz zgoda na prowadzenie przez nią pracy w czasie hipnozy (tzw. raport).Wyróżnia się wiele metod indukcji dlatego też, podstawową zasadą każdego hipnoterapeuty powinno być dopasowanie metody do indywidualnych potrzeb pacjenta/klienta czyli praktycznie znalezienie odpowiedniego klucza do jego nieświadomości. Na tej podstawie można wnioskować, że każda osoba, jeśli tego chce, może wejść w stan hipnozy (wystarczy tylko dopasować dla niej odpowiedni klucz). Jedną z najbardziej popularnych metod indukcji, pogłębiających stan hipnotyczny, jest wyobrażenie sobie schodów lub koncentrowanie się na różnych odczuciach płynących z ciała (np. hipnoterapeuta sugeruje - „twoja ręka robi się coraz cięższa”).
Sugestia
Kolejnym sposobem wprowadzania w stan hipnozy jest sugestia. Jest ona sposobem komunikacji pomiędzy hipnotyzującym a hipnotyzowanym. Terapeuta wydaje pacjentowi/klientowi polecenie pomyślenia sobie o czymś lub zrobienia czegoś ( np. przypomnienia sobie szczególnie przyjemnego momentu w życiu lub rozluźnienia mięśni). Zwykle osoba hipnotyzowana staje się dzięki temu bardziej rozluźniona, może też – poproszona - wykonywać nieświadomie ruchy lub o czymś opowiadać. Sugestia może służyć pogłębieniu transu, uzyskaniu różnych reakcji fizycznych (jak słynna lewitacja ręki), wyrażeniu lub zmianie uczuć, wytworzeniu wyobrażeń, odszukaniu w pamięci wspomnień itp. Sugestia dociera bezpośrednio do nieświadomości, ponieważ w czasie hipnozy, świadome i krytyczne myśli przestają ją zagłuszać. Hipnoterapeuta ma do dyspozycji bogaty wachlarz typów sugestii, są to, m.in.: sugestie odprężenia (uspokajają, pomagają wejść w stan hipnozy poprzez przeniesienie uwagi z zewnątrz do wewnątrz); pogłębiające trans hipnotyczny (np. wyobrażenie schodów); bezpośrednie (np. sformułowane wprost prośby o konkretną reakcję, np. „cofniesz się w czasie…"); wyobrażeniowe (poprzez stworzony w wyobraźni obraz pomagają łatwiej osiągnąć założony cel, np. „ćwiczenie" w wyobraźni nowego zachowania); pośrednie (poprzez przywołanie skojarzonej z nimi sytuacji, wywołują pożądany stan emocjonalny); posthipnotyczne (mają na celu wprowadzenie pożądanych reakcji po zakończeniu hipnozy, np. sugestia amnezji).
Trans
Zjawisko hipnozy najczęściej utożsamiane jest z transem hipnotycznym. Łacińskie słowo „trans” oznacza „poprzez, poza, z tamtej strony”, a czasownik „transire” znaczy „przechodzić, przekroczyć” (Kopaliński, 1988). Znaczenia te dobrze oddają ideę transu jako mostu pomiędzy świadomością a nieświadomością. Trans hipnotyczny to kontinuum, w którym można wyróżnić różne świadomości ( Munion porównał to do spektrum częstotliwości fal radiowych). Stany te (świadomość i nieświadomość) ciągle komunikują się ze sobą i podobnie jak w radiu - można wyregulować głos (wysokość tonów i głośność w radiu może odpowiadać hipnozie, np. głębokość transu). Również, jak w radiu - wszystkie „częstotliwości” (stany świadomości) są jednocześnie dostępne w danym momencie (na poziomie nieświadomości). Jednak słuchacz (świadomy odbiorca) koncentruje się tylko na jednej (Zeig i Munion, 2005). W hipnoterapii, dzięki doświadczeniu odmiennemu od codziennego, możemy przekroczyć bariery naszego umysłu chroniące nas przed zbyt trudnymi do zniesienia treściami zepchniętymi do nieświadomego umysłu, ale i jego najbardziej twórczymi zasobami. Osłabienie naszych nawykowych schematów, których używamy w odniesieniu do spostrzegania i rozumienia wszelkich codziennych zdarzeń, pozwala sprowokować nasz umysł do pracy w nowy, bardziej efektywny sposób, pozwalający przewartościować doświadczenia życiowe lub odnaleźć sposób poradzenia sobie z danym problemem. Możliwość bycia w takim stanie, jest istotną pomocą w pracy z trudnymi wydarzeniami życiowymi, które w specyficzny sposób zapamiętuje nasz umysł (w sposób niepełny, jakby w kawałkach). Zwykle pamiętamy nie wszystkie elementy tego zdarzenia, jedynie te negatywne (zapominając o neutralnych lub pozytywnych). Trans, ułatwia przypomnienie tych niechcianych wspomnień i umożliwia skuteczną „zamianę” na bardziej przyjemne i w pełni akceptowane (co jest niewątpliwie wielkim atutem tego stanu). Zwolennikami transu hipnotycznego są m.in. E. Hilgard i M. Orne, którzy twierdzą, że hipnoza jest stanem świadomości zasadniczo odmiennym od innych stanów (czuwania, nieprzytomności lub głębokiego snu). „Stan ten wywoływany jest przez specjalne procedury (indukcje hipnotyczne), chociaż istnieje możliwość pojawienia się tego stanu w sposób spontaniczny. Przedstawiciele tego stanowiska zgodni są również co do tego, że stan hipnotyczny może mieć różną głębokość”. (Barrios 2007, za: Augustynek, 2008, s.97-98). Ze względu na opisane procesy jest szczególnie istotne, by hipnozę przeprowadzała osoba stosująca się do standardów etycznych psychoterapeuty.
Małgorzata Podniesińska
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz